Zonder reddingsvest in het diepe springen en trappelend hopen dat je niet kopje onder gaat: zo voelde ik me toen ik begon met ondernemen. En toch kan ik het iedereen aanraden! (Misschien wel even de crisis afwachten.) Want naast doodeng is het ook bijzonder leuk en uitdagend – op een goede manier.
Als je gaat beginnen met ondernemen is een stevige basis essentieel. Met een goede voorbereiding begin je met een zekerder gevoel aan je ondernemingsavontuur én laat je de wereld (en dus potentiële klanten) zien dat jouw bedrijf al staat als een huis. En die ervaring? Die volgt vanzelf wel.
In dit artikel deel ik de tips die mij hebben geholpen om een succesvolle start te maken met mijn onderneming. Ik ben niet bepaald wat je noemt een doorgewinterde zzp’er – tot nu toe heeft Floors Taal & Tekst het welgeteld één winter overleefd – maar juist als beginnende ondernemer weet ik precies hoe het voelt om de sprong in het diepe te wagen.
En nog belangrijker: hoe je ervoor zorgt dat je het hoofd boven water houdt.
Of je de knoop nu al hebt doorgehakt, of nog met een knoop in je maag tegen de beslissing aan zit te hikken: ik hoop van harte dat je iets hebt aan deze tips om je bedrijf een vliegende start te geven!

1. Manage je verwachtingen
Vanaf dag één een 40-urige werkweek met goedbetaalde opdrachten. Klinkt fantastisch, maar heel realistisch is het niet. Sterker nog: waarschijnlijk kost het je maanden of zelfs jaren om een goede klantenkring met een steady stroom aan opdrachten op te bouwen.
(Zelf heb ik het geluk gehad dat ik al snel de juiste mensen tegenkwam waardoor ik het al binnen een paar weken lekker druk had, maar ik realiseer me heel goed dat mijn ervaring de uitzondering op de regel is.)
Voordat ik begon, maakte ik een duidelijke afspraak met mezelf: als ik na een jaar nog niet op mijn ‘oude’ salaris zit, ga ik een parttime bijbaan zoeken of kap ik ermee. Dat ene jaar zouden we prima kunnen overbruggen met ons spaargeld en het salaris van mijn partner, maar daarna zou het toch wel op z’n zachtst gezegd vervelend beginnen te worden. Met deze regel bouwde ik voor mezelf een financiële zekerheid in en kon ik het makkelijker loslaten als ik in het begin precies nul euro in het laatje zou brengen.
Hoeveel (over)uren je wil gaan werken heb je helemaal zelf in de hand, maar natuurlijk is het zo dat hoe meer uren je bereid bent om in je onderneming te stoppen, hoe eerder je succesvol wordt. Ik heb nooit de absurde werkweken van meer dan 60 uur willen maken die bij het beginnend ondernemerschap lijken te horen, en dat is gelukkig ook zelden nodig geweest. Maar als dat is wat nodig is om jouw onderneming te laten slagen, is het belangrijk om je daar vooraf op in te stellen en voor jezelf te besluiten hoe ver je daarin wil en kan gaan.
2. Leer van andere ondernemers
Misschien heb je wel ondernemers in je familie of vriendenkring waar je het een en ander van kan opsteken. Zelf had ik het geluk met een schoonbroer die er al een paar jaar als zzp’er op had zitten toen ik begon, en die mij veel nuttige informatie kon geven over het ondernemerschap en alles wat erbij komt kijken – van administratie en belastingvoordeel tot het urencriterium en websitebeheer.
Heb je geen ondernemers in je omgeving? Dan wacht er online een schat aan informatie op je. (Sowieso is het slim om het internet af te struinen voor informatie wanneer je wil gaan ondernemen.)
Een paar interessante artikelen om te raadplegen:
Eigen bedrijf starten: 10 belangrijke stappen
5 tips voor startende ondernemers
De 7 hoofdzonden van startende ondernemers
Je eigen bedrijf starten? Dit moet je weten voordat je voor jezelf gaat beginnen
3. Durf uit te besteden
Als er niks of weinig binnenkomt, is geld uitgeven wel het laatste wat je wil doen. Dus dan ga je zelf maar aan de slag met die website, die teksten, dat logo… Soms gaat dat prima (ik ben bijvoorbeeld best tevreden met hoe mijn website en profielfoto uit de verf zijn gekomen), maar soms is het minder handig.
Als koppige ezel die het in haar hoofd haalde om zonder enige designskills whatsoever haar eigen logo te ontwerpen, kan ik je vertellen: niet doen. Gewoon niet doen. Met een prullenbak vol mislukte pogingen en uren verspilde tijd die ik honderd keer beter had kunnen besteden, moest ik uiteindelijk de conclusie trekken dat het tóch niet was wat ik wilde en heb ik de taak alsnog bij een professional neergelegd.
Je hebt maar een bepaald aantal uren op een dag, en hoewel ik er niet aan twijfel dat je fantastisch getalenteerd bent: niemand kan álles zelf. Tijd is geld, om er maar even een cliché tegenaan te gooien. Als jij ergens uren, dagen, zelfs weken aan besteedt terwijl een pro het in mum van tijd tien keer beter kan, kun je beter gewoon de portemonnee trekken en die waardevolle tijd besteden aan datgene waar jij een pro in bent.
4. Regel wat je regelen moet
Als fervent lijstjesliefhebber kan ik je één ding meegeven. Ga er eens goed voor zitten met een pen, papier, en een flinke sloot koffie, en schrijf alles op wat in je opkomt.
Waar moet je nog over nadenken?
Wat moet je allemaal gaan regelen?
Hoe en wanneer ga je dat aanpakken?
Wat wordt de tijdlijn?
Een duidelijke to-do-list geeft houvast en schept orde in de naar alle waarschijnlijkheid steeds groter wordende chaos in je hoofd. (Bonustip van deze ervaringsdeskundige: bewaar je lijstje naast je bed voor alles wat je onvermijdelijk te binnen schiet terwijl je op het randje van slaap balanceert).
Denk in ieder geval aan:
- Bedrijfsnaam
Zie ook: www.kvk.nl/advies-en-informatie/bedrijf-starten/een-bedrijfsnaam-kiezen - Inschrijving KVK
Zodra je een briljante bedrijfsnaam hebt en een duidelijk idee hebt van de markt en de invulling van je onderneming, kun je een afspraak maken bij de Kamer van Koophandel. Vaak kun je snel terecht, maar bij mij ging er – ik vermoed in verband met corona – een maand overheen. Wacht dus niet te lang als je snel stappen wil gaan zetten! - Kantoorruimte
Maak je in huis een kamer vrij, of ga je een kantoorruimte huren? - Website
Denk aan je domeinnaam, webhosting, en de lay-out en invulling van je website, inclusief (SEO) teksten en een goede profielfoto. - Werktelefoon
Schaf een werktelefoon aan en sluit een apart abonnement af, om je werk- en privéleven gescheiden te houden. - Laptop en andere benodigdheden
Wat je allemaal aan apparaten, accessoires, programma’s, pakketten en andere zaken nodig hebt, kun je zelf het beste inschatten. - Verzekeringen
Als je de zekerheid prettig vindt of als het in jouw vakgebied verstandig is om je te laten verzekeren, zorg dan dat je de juiste verzekeringen hebt afgesloten voordat je begint. - Boekhoudprogramma
Een goed boekhoudprogramma kost een fractie van wat het aan tijd oplevert. Voor mijn administratie gebruik ik e-Boekhouden, een overzichtelijke tool waar je de eerste 15 maanden gratis gebruik van kan maken. Je kunt met één klik op de knop je vooraf ingevulde btw-aangifte doen, zonder dat er een boekhouder aan te pas komt. - Bankrekening
Sluit een zakelijke bankrekening af om je onderneming financieel gescheiden te houden van je privéleven. Ik heb een rekening voor zelfstandigen bij ASN (en gebruik daarnaast mijn pensioengeld om duurzaam te beleggen bij ASN). - Documenten
Denk aan offerte- en factuursjablonen, algemene voorwaarden, en een privacybeleid. En als je met buitenlandse klanten verwacht te gaan werken, dan moet alles natuurlijk ook vertaald worden.
Je hoeft echt niet alles piekfijn op orde te hebben op je officiële eerste werkdag, maar hoe beter voorbereid je bent, hoe beter je van start zal gaan. En wanneer die eerste opdrachten binnenkomen, is het toch wel érg fijn om niet halsoverkop een offertetemplate te moeten maken en nog uit te moeten zoeken hoe het nu eigenlijk zit met btw en klanten in het buitenland. (Wederom spreek ik uit ervaring.)
5. Wees zichtbaar
Aan het begin van je ondernemingsavontuur is er maar één toverwoord: acquisitie. Hoe meer lijntjes je uitgooit, hoe meer opdrachten je binnen zult hengelen. Iedere nee is er immers weer eentje dichter bij een ja. En hoe je dat vormgeeft, is helemaal aan jou. Ik ben bijvoorbeeld absoluut geen beller, dus ik doe alleen acquisitie per mail en ik reageer op oproepen via LinkedIn.
Ik benader alleen bedrijven die mij echt aanspreken. Oprecht enthousiasme is immers de grootste gunfactor die je kunt hebben. Blijf bedrijven niet lastigvallen als je merkt dat ze geen interesse hebben; dan weet je zeker dat je ze voorgoed wegjaagt. Maar als je een opening ziet, neem dan na een tijdje nog eens contact op. Kunnen ze je diensten gebruiken? Super! Nu even niet? Ook prima. Als ze je ooit nog nodig hebben, weten ze je vanaf nu te vinden. Stuur geïnteresseerde potentiële klanten ook een connectieverzoek op LinkedIn, zodat jullie elkaar niet uit het oog kunnen verliezen.
Volg groepen in jouw vakgebied of ondernemerscommunity’s op social media. Zelfs als je hier geen leads of opdrachten uithaalt, kun je veel leren van elkaars vragen, twijfels, tips en adviezen. Hoe actiever jij bent, hoe groter de kans dat ze aan jou denken wanneer die interessante opdracht voorbijkomt die perfect in jouw straatje past!
6. Vind je eigen weg
Er is geen één manier om te ondernemen. De adviezen die ik in de wind heb geslagen (veel bedrijven bellen, veel netwerkevenementen bezoeken, halsoverkop overuren maken) heb ik uiteindelijk niet eens nodig gehad. En de ontdekkingen die ik zelf heb gedaan, zullen misschien voor jou dan weer niet werken. (Toch deel ik ze lekker in dit artikel. )
De vrijheid van ondernemen is een van de redenen dat ik ervoor heb gekozen, maar ik heb wel moeten leren om mezelf die vrijheid ook echt te gunnen. En dat gaat twee kanten op. Als ik op een willekeurige dinsdagochtend geen opdrachten heb, ga ik bijvoorbeeld in het zonnetje in de tuin werken tot er weer iets binnenkomt (vaak binnen een paar uur). En toen ik op de vrijdag voor mijn zomervakantie een aanvraag kreeg van een nieuwe klant, heb ik het hele weekend doorgewerkt om toch die nieuwe klant binnen te halen. (Gelukt!)
Of het nu gaat om werktijden, acquisitie, structuur, uitbesteden, of netwerken: je komt er vanzelf achter wat voor jou het beste werkt.
7. Accepteer tóch die minder spannende opdracht
Je hebt het vast weleens gehoord van een andere ondernemer: ‘Zeg nee op opdrachten die je geen energie geven.’
Mooi streven, maar als je pas net komt kijken als zzp’er denk ik dat je elke opdrachtgever die jou met z’n opdracht vertrouwt op je blote knietjes bedankt. Zodra alles straks op rolletjes loopt, kun je altijd nog snijden in de opdrachten die je aanneemt en je onderneming meer de kant op sturen die jij wil. Maar om je zulke vrijheden te kunnen veroorloven, wil je toch wel eerst een enigszins winstgevende onderneming hebben.
Probeer een goede balans te vinden tussen goedbetaald werk en interessant werk, en houd in gedachten dat écht niet alles je favoriete hobby of grootste passie hoeft te zijn.
8. Heb vertrouwen in jezelf…
…en in dat het allemaal wel goedkomt. Als je goed bent in wat je doet, in jezelf gelooft en je aan de wereld laat zien, komen die opdrachten op den duur vanzelf binnenstromen. Blije klanten zijn terugkerende klanten, en hoe meer bedrijven je benadert, hoe groter de kans wordt op een ‘ja’.
Deel voorbeelden van je werk en ervaringen van je eerste klanten op je website of LinkedIn, zodat je top of mind blijft bij je netwerk. Voor je het weet heb je het misschien wel drukker dan je zou willen!
9. En vergeet niet te GENIETEN!
Alle uitdagingen van het ondernemerschap daargelaten is het natuurlijk gewoon een superleuk avontuur, je eigen baas zijn en zelfstandig een heel bedrijf draaiende houden. En daar mag je best van genieten!
Of je dat nu doet met een vrijdagmiddagborrel (in je uppie of met collega-freelancers), met een door jezelf samengesteld kerstpakket of met een vreugdedansje wanneer je die fantastische opdracht binnenhaalt.
Geniet van het avontuur dat ondernemen heet!